Sau nhiều năm "lăn lộn" thương trường, "trầy trật" kinh doanh, Tôi ước mình biết sớm 10 điều này!
Có lẽ bạn đã từng nghe ai đó nói, "giá như tôi biết điều này sớm hơn", và thường thì câu nói đó được thốt ra sau khi chúng ta đã trải qua một bài học "xương máu" nào đó trong cuộc sống. Kinh doanh cũng vậy, nó giống như một "trường đời" không có sách vở nào dạy hết được, mà bạn phải tự mình trải nghiệm, vấp ngã, rồi đứng lên.
Tôi cũng không ngoại lệ. Từ một "gã mộng mơ" với những ý tưởng "đao to búa lớn", tôi đã lao vào thương trường với tất cả nhiệt huyết tuổi trẻ. Nhưng rồi, thực tế không hề "màu hồng" như tôi tưởng. Tôi đã từng "vỡ mộng", từng nếm mùi thất bại, từng muốn bỏ cuộc...
Nhưng sau tất cả, tôi vẫn ở đây, và tôi muốn chia sẻ với bạn 10 bài học "xương máu" mà tôi ước mình biết sớm hơn. Có thể những điều này không mới mẻ, nhưng tôi tin rằng, nếu bạn thực sự thấm nhuần và áp dụng chúng, con đường kinh doanh của bạn sẽ bớt chông gai hơn rất nhiều.
1. Ý Tưởng Không Quan Trọng Bằng Thực Thi
Ý tưởng kinh doanh, dù có độc đáo, sáng tạo đến đâu, cũng chỉ là một "hạt giống". Để "hạt giống" đó nảy mầm và phát triển thành một "cây cổ thụ", bạn cần phải hành động, phải thực thi. Rất nhiều người có ý tưởng hay, nhưng lại không dám bắt tay vào làm, hoặc làm một cách hời hợt, nửa vời.
Ví dụ: Bạn có ý tưởng mở một quán cà phê "xanh", sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường. Nhưng thay vì chỉ ngồi vẽ vời trên giấy, bạn hãy bắt đầu bằng những việc nhỏ nhất: tìm hiểu về các loại cà phê, học cách pha chế, tìm kiếm địa điểm, thiết kế không gian quán...
Cách áp dụng:
- Đừng để các ý tưởng chỉ nằm trong suy nghĩ.
- Lập kế hoạch và thực hiện hóa ngay hôm nay.
2. Khách Hàng Là "Ông Trời", Nhưng Không Phải Lúc Nào Cũng Đúng
"Khách hàng là thượng đế" - câu nói này đúng, nhưng không phải lúc nào cũng đúng tuyệt đối. Có những khách hàng có những yêu cầu vô lý, không phù hợp với giá trị cốt lõi của doanh nghiệp, hoặc thậm chí là có ý đồ xấu. Nếu bạn chiều theo mọi yêu cầu của khách hàng, bạn có thể sẽ đánh mất bản sắc của mình, hoặc thậm chí là gây tổn hại đến doanh nghiệp.
Ví dụ: Một khách hàng yêu cầu bạn giảm giá 50% cho sản phẩm của bạn, trong khi bạn biết rằng mức giá đó sẽ khiến bạn lỗ vốn. Nếu bạn đồng ý, bạn có thể sẽ mất đi lợi nhuận, và thậm chí là tạo ra một tiền lệ xấu cho những khách hàng khác.
Bài học: Hãy lắng nghe khách hàng, tôn trọng ý kiến của họ, nhưng cũng phải biết bảo vệ giá trị của sản phẩm/dịch vụ của mình. Hãy sẵn sàng nói "không" với những yêu cầu không hợp lý, và giải thích cho khách hàng hiểu lý do tại sao bạn không thể đáp ứng yêu cầu đó.
Cách áp dụng:
- Biết nói "không" trước những yêu cầu không hợp lý.
- Bảo vệ giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.
3. Đừng Sợ Thất Bại, Hãy Sợ Không Dám Thử
Phân tích: Thất bại là một phần tất yếu của cuộc sống, và đặc biệt là trong kinh doanh. Không có ai thành công mà chưa từng trải qua thất bại. Thất bại không phải là dấu chấm hết, mà là một cơ hội để bạn học hỏi, rút kinh nghiệm, và trở nên mạnh mẽ hơn.
Ví dụ: Thomas Edison đã thất bại hàng ngàn lần trước khi phát minh ra bóng đèn điện. Nếu ông sợ thất bại và bỏ cuộc, có lẽ chúng ta đã không có ánh sáng điện như ngày nay.
Bài học: Đừng sợ thất bại. Hãy coi thất bại là một người thầy, một bài học quý giá. Hãy phân tích nguyên nhân thất bại, rút ra kinh nghiệm, và thử lại một lần nữa, với một cách tiếp cận khác, một chiến lược khác.
Cách áp dụng:
- Chấp nhận rủi ro như một phần của quá trình học hỏi.
- Thất bại không phải là kết thúc mà là cơ hội để bắt đầu lại thông minh hơn.
4. Xây Dựng Mạng Lưới Quan Hệ (Networking) Là Chìa Khóa Vàng
Trong kinh doanh, bạn không thể "đơn thương độc mã". Bạn cần có những người đồng hành, những người cố vấn, những đối tác, và những khách hàng. Mạng lưới quan hệ (networking) chính là "tài sản" vô hình, giúp bạn mở rộng cơ hội, tìm kiếm nguồn lực, và vượt qua khó khăn.
Ví dụ: Bạn có thể tham gia các hội thảo, sự kiện của ngành, để gặp gỡ những người có cùng chí hướng, học hỏi kinh nghiệm của họ, và tìm kiếm cơ hội hợp tác. Bạn cũng có thể tham gia các câu lạc bộ doanh nhân, các nhóm khởi nghiệp, để kết nối với những người có thể giúp đỡ bạn trong công việc kinh doanh.
Bài học: Hãy chủ động xây dựng và mở rộng mạng lưới quan hệ của bạn. Đừng ngại ngần bắt chuyện, làm quen với những người mới, và chia sẻ câu chuyện của bạn.
Cách áp dụng:
- Tham gia các sự kiện và hội thảo của ngành.
- Chủ động kết nối và duy trì mối quan hệ.
Bạn đam mê kinh doanh nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu? Bạn muốn xây dựng doanh nghiệp thành công nhưng loay hoay với thị trường, đối thủ, mô hình và chiến lược?
Bạn có ý tưởng Khởi nghiệp đột phá mà chưa tự tin hiện thực hóa? Bạn muốn xây dựng doanh nghiệp thành công của riêng mình...
Và Combo bài giảng "Khởi sự Kinh doanh toàn diện từ A-Z: Thấu hiểu từ chiến lược đến thực tiễn về thị phần, đối thủ, mô hình, kế hoạch và chiến thuật kinh doanh" sẽ là hành trang không thể thiếu đồng hành cùng bạn!
5. Đừng "Ôm" Hết Mọi Việc, Hãy Học Cách Ủy Thác
Khi mới bắt đầu kinh doanh, nhiều người thường có xu hướng "ôm" hết mọi việc, vì muốn tiết kiệm chi phí, hoặc vì sợ người khác làm không tốt. Nhưng thực tế, đây là một sai lầm. Bạn không thể giỏi tất cả mọi thứ, và việc "ôm" hết mọi việc sẽ khiến bạn quá tải, stress, và không có thời gian để tập trung vào những việc quan trọng hơn.
Ví dụ: Bạn là một người giỏi về marketing, nhưng lại không giỏi về kế toán. Thay vì tự mình làm kế toán, bạn có thể thuê một kế toán viên, hoặc sử dụng một phần mềm kế toán. Điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, công sức, và tập trung vào việc phát triển chiến lược marketing cho doanh nghiệp.
Bài học: Hãy học cách tin tưởng và giao việc cho người khác. Hãy tìm kiếm những người có chuyên môn, kinh nghiệm trong từng lĩnh vực, và để họ giúp bạn.
Cách áp dụng:
- Xác định những công việc có thể ủy thác.
- Tìm kiếm và tin tưởng vào đội ngũ của bạn.
6. Tiền Quan Trọng, Nhưng Không Phải Là Tất Cả
Tiền là một yếu tố quan trọng trong kinh doanh, giúp bạn duy trì hoạt động, đầu tư phát triển, và tạo ra lợi nhuận. Nhưng tiền không phải là mục tiêu duy nhất, và không nên là mục tiêu duy nhất. Nếu bạn chỉ tập trung vào việc kiếm tiền, bạn có thể sẽ đánh mất những giá trị khác, như đam mê, niềm vui, sự cân bằng trong cuộc sống, và thậm chí là đạo đức kinh doanh.
Ví dụ: Một công ty có thể kiếm được rất nhiều tiền bằng cách sản xuất và bán những sản phẩm kém chất lượng, gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Nhưng về lâu dài, công ty đó sẽ mất đi uy tín, và thậm chí là bị pháp luật trừng phạt.
Bài học: Hãy kinh doanh một cách có trách nhiệm, có đạo đức. Hãy tạo ra những sản phẩm/dịch vụ thực sự có giá trị cho xã hội, và đừng chỉ chạy theo lợi nhuận bằng mọi giá.
Cách áp dụng:
- Xác định giá trị cốt lõi và sứ mệnh của doanh nghiệp.
- Đảm bảo rằng mọi quyết định kinh doanh đều dựa trên các nguyên tắc đạo đức.
7. Đừng Ngừng Học Hỏi
Thế giới thay đổi từng ngày, và kiến thức của bạn có thể trở nên lỗi thời rất nhanh. Để thành công trong kinh doanh, bạn cần phải không ngừng học hỏi, cập nhật kiến thức, và rèn luyện kỹ năng.
Ví dụ: Bạn có thể đọc sách, báo, tạp chí về kinh doanh, tham gia các khóa học, hội thảo, hoặc tìm kiếm những người cố vấn để học hỏi kinh nghiệm của họ.
Bài học: Hãy biến việc học hỏi trở thành một thói quen, một phần của cuộc sống. Hãy luôn tò mò, ham học hỏi, và sẵn sàng thay đổi để thích ứng với những điều mới mẻ.
Cách áp dụng::
- Dành thời gian mỗi ngày để học hỏi điều mới.
- Tìm kiếm các nguồn tài nguyên và cộng đồng học tập.
8. Sức Khỏe Là Vàng
Sức khỏe là tài sản quý giá nhất của con người. Nếu bạn không có sức khỏe, bạn sẽ không thể làm được bất cứ điều gì, kể cả việc kinh doanh. Nhiều người vì quá mải mê với công việc mà quên mất việc chăm sóc bản thân, dẫn đến tình trạng kiệt sức, stress, và mắc các bệnh tật.
Ví dụ: Một doanh nhân thành đạt có thể kiếm được rất nhiều tiền, nhưng nếu anh ta không có sức khỏe, anh ta sẽ không thể tận hưởng thành quả của mình.
Bài học: Hãy đặt sức khỏe lên hàng đầu. Hãy ăn uống điều độ, tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, và dành thời gian để thư giãn, giải tỏa căng thẳng.
Cách áp dụng:
- Lên kế hoạch chăm sóc sức khỏe cá nhân và tuân thủ nó.
- Đảm bảo cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
9. Đừng Quên Gia Đình Và Bạn Bè
Gia đình và bạn bè là những người luôn ở bên cạnh bạn, yêu thương bạn, và ủng hộ bạn vô điều kiện. Họ là nguồn động viên tinh thần lớn lao, giúp bạn vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Đừng vì quá mải mê với công việc mà quên mất những người quan trọng này.
Ví dụ: Bạn có thể dành thời gian ăn tối cùng gia đình, đi chơi với bạn bè vào cuối tuần, hoặc đơn giản là gọi điện hỏi thăm họ thường xuyên.
Bài học: Hãy trân trọng những mối quan hệ mà bạn có, và dành thời gian để vun đắp chúng. Đừng để công việc cuốn bạn đi quá xa, đến mức bạn đánh mất những điều quý giá nhất trong cuộc đời.
Cách áp dụng:
- Dành thời gian chất lượng cho gia đình và bạn
- Tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ và duy trì mối quan hệ.
10. Hãy Tận Hưởng Hành Trình
Kinh doanh là một hành trình dài, đầy gian nan, thử thách, nhưng cũng đầy thú vị và ý nghĩa. Đừng chỉ tập trung vào đích đến, hãy tận hưởng từng khoảnh khắc trên hành trình đó. Hãy tìm kiếm niềm vui trong công việc, hãy ăn mừng những thành công nhỏ, và hãy học cách chấp nhận những thất bại.
Ví dụ: Thay vì chỉ tập trung vào việc đạt được doanh số mục tiêu, bạn có thể ăn mừng những thành công nhỏ như ký được một hợp đồng mới, nhận được phản hồi tích cực từ khách hàng, hoặc hoàn thành một dự án khó khăn.
Bài học: Hãy sống trọn vẹn từng ngày, hãy làm việc với tất cả đam mê và nhiệt huyết, và hãy nhớ rằng, kinh doanh không chỉ là kiếm tiền, mà còn là sống, là trải nghiệm, và là trưởng thành.
Cách áp dụng:
- Tạo ra một môi trường làm việc tích cực và đầy cảm hứng.
- Biết ơn và ăn mừng những thành công dù là nhỏ nhất.
Tổng kết:
Trên đây là 10 bài học "xương máu" mà tôi đã đúc kết được sau nhiều năm "lăn lộn" trên thương trường. Hy vọng rằng những chia sẻ này có thể giúp bạn có thêm động lực, niềm tin, và những kinh nghiệm quý báu để vững bước trên con đường kinh doanh của mình. Và hãy nhớ rằng, không có con đường nào trải đầy hoa hồng, nhưng nếu bạn kiên trì, nỗ lực, và không ngừng học hỏi, bạn nhất định sẽ thành công!
Khởi nghiệp là một hành trình dài, đòi hỏi sự kiên trì, tỉ mỉ và chuẩn bị kỹ lưỡng.
Đừng để sự nóng vội phá vỡ ước mơ của bạn.
Hãy xây dựng nền móng vững vàng, trang bị đầy đủ kỹ năng và kiến thức, chọn đúng thời điểm để "xuất quân", thành công sẽ mỉm cười với bạn.
Và Combo bài giảng "Khởi sự Kinh doanh toàn diện từ A-Z: Thấu hiểu từ chiến lược đến thực tiễn về thị phần, đối thủ, mô hình, kế hoạch và chiến thuật kinh doanh" sẽ là hành trang không thể thiếu đồng hành cùng bạn!
