Tỷ phú Bill Gates cảnh báo: 10 năm tới, Trí tuệ nhân tạo AI sẽ thay thế cả Bác sĩ và Giáo viên, con người không còn cần thiết trong hầu hết lĩnh vực

Trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình “The Tonight Show” của NBC với diễn viên hài Jimmy Fallon hồi tháng 2, tỷ phú Bill Gates đã chia sẻ những nhận định sâu sắc về tương lai của Trí tuệ Nhân tạo (AI) và dự đoán về những thay đổi mang tính cách mạng mà công nghệ này sẽ mang lại trong thập kỷ tới.

Kỷ nguyên "Trí tuệ Miễn phí": AI len lỏi vào mọi mặt đời sống

Nhà đồng sáng lập Microsoft cho biết, dù hiện tại chúng ta vẫn phụ thuộc rất nhiều vào các chuyên gia giỏi như bác sĩ và giáo viên, nhưng tương lai không xa sẽ rất khác. "Với AI, những lời khuyên y tế hay việc giảng dạy sẽ sớm trở nên miễn phí," Bill Gates khẳng định.

Ông gọi đây là sự khởi đầu của kỷ nguyên "Trí tuệ Miễn phí" (hay "Trí thông minh tự do"), nơi những tiến bộ nhanh chóng của công nghệ AI sẽ cho phép nó hiện diện và tác động đến hầu hết mọi khía cạnh của cuộc sống, từ chăm sóc sức khỏe, giáo dục đến các trợ lý ảo thông minh hỗ trợ công việc hàng ngày.

Tuy nhiên, tốc độ phát triển chóng mặt này cũng đi kèm với những cảm xúc phức tạp. "Điều này rất sâu sắc và thậm chí có chút đáng sợ — vì nó diễn ra rất nhanh và không có giới hạn," vị tỷ phú nhấn mạnh.

Cuộc tranh luận về tương lai việc làm: Hỗ trợ hay Thay thế?

Sự trỗi dậy của AI không tránh khỏi việc làm dấy lên những lo ngại lớn về tác động đến thị trường lao động. Cuộc tranh luận vẫn đang diễn ra gay gắt. Một số chuyên gia tin rằng AI sẽ chủ yếu đóng vai trò hỗ trợ, giúp con người làm việc hiệu quả hơn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Ngược lại, những người khác, bao gồm cả CEO AI của Microsoft, Mustafa Suleyman, lại đưa ra cảnh báo mạnh mẽ hơn.

Trong cuốn sách “The Coming Wave” (2023), Suleyman lập luận rằng những tiến bộ công nghệ liên tục trong vài năm tới sẽ thay đổi căn bản diện mạo của hầu hết các công việc, ở hầu hết mọi ngành, gây ra "bất ổn rất lớn" cho lực lượng lao động. Ông viết: “Những công cụ này chỉ tạm thời tăng cường trí thông minh của con người mà thôi... Về cơ bản, chúng sẽ thay thế lao động.”

Bill Gates cũng nhận định rằng trong thập kỷ tới, AI có thể khiến vai trò của con người trở nên không còn cần thiết trong một số lĩnh vực nhất định. Ông dự đoán các công việc liên quan đến sản xuất, vận chuyển hay nông nghiệp có khả năng sớm được tự động hóa hoàn toàn.

Dù vậy, ông vẫn tin rằng một số lĩnh vực, ví dụ như thể thao, sẽ tiếp tục do con người đảm nhận chính.

Lạc quan về tiềm năng, thừa nhận rủi ro và bất ngờ trước tốc độ phát triển

Bất chấp những rủi ro và lo ngại "có thể hiểu được và hợp lý" như việc các chương trình AI hiện tại còn nhiều lỗi và có xu hướng phát tán thông tin sai lệch (như ông đã viết trong một bài blog năm 2023), Bill Gates vẫn tỏ ra rất lạc quan về những lợi ích to lớn mà AI có thể mang lại cho nhân loại.

Ông tin tưởng vào khả năng của AI trong việc tạo ra "phương pháp điều trị đột phá cho các căn bệnh chết người, giải pháp sáng tạo cho biến đổi khí hậu hay nền giáo dục chất lượng cao."

Niềm tin vào AI của Gates không phải là mới. Ông đã dự đoán về tiềm năng của công nghệ này từ nhiều năm trước. Ngay từ năm 2017, khi đề cập đến cột mốc phòng thí nghiệm AI DeepMind của Google tạo ra chương trình đánh bại con người trong cờ vây, ông đã nhận định: "Công việc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo ngày nay đang ở một cấp độ thực sự sâu sắc."

Cũng trong năm đó, ông coi AI là lĩnh vực quan trọng nhất nếu có cơ hội khởi nghiệp lại từ đầu và dự đoán về sự xuất hiện của "các tác nhân AI" – những trợ lý kỹ thuật số cá nhân vượt trội hơn hẳn Siri hay Alexa, có khả năng thay đổi toàn bộ ngành công nghiệp phần mềm.

Tuy nhiên, tốc độ phát triển thực tế của AI trong thời gian gần đây, đặc biệt là năm 2023, vẫn khiến chính Gates phải kinh ngạc. Ông đã thách thức OpenAI tạo ra một mô hình AI có thể đạt điểm cao trong kỳ thi Sinh học AP (AP Biology) cấp trung học, và dự kiến nhiệm vụ này sẽ mất từ 2 đến 3 năm.

Kết quả là, "Họ đã hoàn thành nó chỉ trong vài tháng," ông chia sẻ. "Đây là tiến bộ quan trọng nhất trong công nghệ kể từ giao diện người dùng đồ họa năm 1980."

AI - "Cơ hội Vàng" cho thế hệ trẻ

Dù còn nhiều tranh cãi và thách thức phía trước, Bill Gates khẳng định AI chính là “cơ hội vàng”. Ông không ngần ngại khuyến khích những người trẻ tuổi, dù ở Microsoft, OpenAI hay bất cứ đâu: “‘Này, các bạn đang có cái nhìn mới mẻ hơn. Đó là cơ hội tuyệt vời của các bạn”. Ông tin rằng việc dấn thân, tìm hiểu và làm chủ lĩnh vực đầy tiềm năng này là chìa khóa để định hình và kiến tạo một tương lai tốt đẹp hơn.